مدل پیش‌بینی ارزیابی اثر گردشگری بر درصد پوشش تاجی گیاهی پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو

Authors

  • مریم صفاریها دکترای مرتعداری، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع‌طبیعی، دانشگاه تهران
Abstract:

مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی در مناطق تحت حفاظت گردشگری اثرات زیست محیطی بسیاری ایجاد می‌کند که یک موضوع چالش‌انگیز جهانی در زمینه حفاظت است. هدف از این پژوهش مدل‌سازی کاهش درصد پوشش تاجی گیاهی جهت ارزیابی اثر گردشگری با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و تعیین میزان اثرگذاری متغیرهای اکولوژیکی و شدت گردشگری بر آن است. پژوهش حاضر در پارک ملی و پناه‌گاه حیات وحش قمیشلو با مساحت 10 هکتار زون تفرج متمرکز و 100 هکتار زون تفرج گسترده انجام شده است. در این مطالعه از 100 قطعه نمونه آماربرداری و اندازه‌گیری متغیرهای اکولوژیکی و گردشگری و تغییرات درصد پوشش تاجی گیاهی در طی یک‌سال (بهار 1396 تا بهار 1397) استفاده شد. روش مدل‌سازی شبکه عصبی مصنوعی جهت پیش‌بینی کاهش درصد پوشش تاجی گیاهی با استفاده از 11 متغیر محیطی انجام شده است. با توجه به نتایج، مدل با ساختار 1-8-11 (11 متغیر ورودی، 8 نورون در لایه مخفی و یک متغیر خروجی) با توجه به بیشترین مقدار ضریب تبیین در سه دسته داده آموزش، اعتبارسنجی و آزمون معادل 95/0، 87/0 و 93/0، بهترین عملکرد بهینه‌سازی ساختار را نشان می‌دهد. بر این اساس طبقه شدت گردشگری، شیب زمین، شوری خاک، عمق خاک و درصد ماده آلی خاک با ضریب اثرگذاری 59/8، 02/2، 88/1، 81/1 و 65/1 به ترتیب بیشترین تأثیر را در میزان کاهش درصد پوشش تاجی گیاهی در منطقه از خود نشان می‌دهند. مدل ارائه شده در این پژوهش یک سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری در ارزیابی اثرات گردشگری در مناطق تحت حفاظت شناخته شده و امکان پیش-بینی میزان کاهش درصد پوشش تاجی گیاهی در زون‌های تفرجی پارک‌های ملی را فراهم می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی اثرات اکولوژیک تفرج بر کیفیت خاک و پوشش گیاهی در مناطق تحت‌حفاظت (مطالعة موردی: پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش قمیشلو)

این تحقیق با استفاده از رهیافت تجزیه­و­تحلیل سیستمی به ارزیابی اثرات تفرج بر روی برخی از خصوصیات فیزیکی خاک (وزن مخصوص ظاهری خاک، تخلخل و رطوبت وزنی خاک) و وضعیت پوشش گیاهی (میزان تراکم، تنوع و فراوانی) در پارک ملی و پناهگاه حیات­وحش قمیشلو پرداخته است. به منظور رسیدن به اهداف مورد نظر ابتدا با استفاده از روش روی همگذاری، نقشة واحدهای محیط­زیستی منطقه به دست آمد و پس از شناسایی یگان­های اکولوژی...

full text

بررسی تغییرات اندازه گروه گرگ خاکستری (Canis lupus) در پارک ملی و پناهگاه حیات وحش قمیشلو اصفهان

گرگ خاکستری در مقایسه با سایر گوشتخواران بزرگ ایران، از گسترده‌ترین حوزه پراکنش برخورداری است با این وجود مطالعات محدودی در خصوص ابعاد مختلف بوم‌شناختی آن صورت گرفته است. زندگی گروهی و ساختار جمعیتی، یکی از ابعاد مهم بوم‌شناختی گرگ‌ها محسوب می‌شود که عمدتا در اروپا و آمریکای شمالی مورد بررسی قرار گرفته و کمتر در مناطق خشک آسیا مطالعه شده است. بر این اساس، گرگ‌ها موجوداتی اجتماعی هستند که اندازه...

full text

توان اکولوژیک در جهت توسعه گردشگری با استفاده از فرایند سلسله مراتبی AHP ( مطالعه موردی : پارک ملی و پناهگاه حیات وحش قمیشلو )

برای ایجاد یک توسعه پایدار و جایگزینی منابع جدید کسب درآمد به جای منابع نفتی نیازمند استفاده از تمامی امکانات و قابلیتها می باشیم.اکوتوریسم امروزه به عنوان شکلی از توریسم پایدار شناخته شده است که در حفاظت و توسعه مشارکت دارد.از طرفی مناطق تحت مدیریت مانند پارکهای ملی و مناطق حفاظت شده به عنوان مکانی درجهت حفظ سرمایه های اکولوژیکی، مکانی برای آگاهی مردم از محیط زیست و مکانی برای دورشدن از زندگی ...

full text

استفاده از شاخص‌های کوادراتی در تعیین الگوی پراکنش برخی گونه‌های گیاهی پارک ملی قمیشلو

شناخت الگوی پراکنش مکانی گیاهان در توصیف پایداری اکوسیستم، طراحی طرح‌های مدیریتی و اقدامات حفاظتی و احیایی مفید است. به منظور تعیین الگوی پراکنش برخی از گیاهان پارک ملی قمیشلو، ابتدا 6 منطقه امن انتخاب شد. سپس تعداد 360 کوادرات یک متر مربعی در طول شش ترانسکت به طور سیستماتیک تصادفی مستقر و تعداد پایه‌های گیاهان مورد نظر در هر کوادرات شمارش گردید. در این مطالعه از شاخص‌های پراکندگی، خوشه‌بندی، گ...

full text

اثر شدت چرای دام بر رطوبت خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: پارک ملی خبر و مراتع اطراف)

به­منظور تعیین اثر شدت چرای دام بر رطوبت خاک و پوشش گیاهی در منطقه خبر استان کرمان طی دو سال این تحقیق  انجام شد. رویشگاههای مرتعی تحت سه سطح شدت چرایی ( بدون چرا، متوسط و شدید) با شرایط اکولوژیک همگن، از پارک ملی خبر و مجاور آن انتخاب شدند. پس از بلوک­بندی مکان نمونه­گیری هر سایت اقدام به بررسی رطوبت ماهانه خاک در طول دوره چرای دام در دو عمق 15-0 و30-15 سانتی‌متری خاک (با 5 تکرار از هر سایت) گ...

full text

پایش پویایی پوشش گیاهی پارک ملی تندوره

امروزه کسب آگاهی و دانش در رابطه با پوشش گیاهی و سلامت آن نقش مهمی را در مدیریت منابع طبیعی ایفا می کند. مراتع اکوسیستم های طبیعی و نیمه طبیعی هستند که مشخصه اصلی آن ها پوشش گیاهی بومی می باشد. مراتع در اقتصاد کشور، چه ازلحاظ تأمین علوفه مورد استفاده دام، مدیریت حیات وحش و چه از دیدگاه حفاظت خاک و خدمات دیگری که به جامعه ارائه می دهند از اهمیت فراوانی برخوردارند؛ بنابراین داشتن اطلاعات کامل از ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 73  issue 2

pages  257- 270

publication date 2020-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023